14292,23%0,97
42,69% 0,01
50,23% 0,15
5965,32% 1,08
9555,70% 0,78
Tebliğ ile damızlık hayvan yetiştiriciliği yapılan işletmelerde tabii tohumlama amacıyla kullanılacak boğaların ve ithalatı yapılacak damızlık sığır cinsi boğaların teknik ve verim şartlarına dair usul ve esaslar belirlendi. İşte tebliğin öne çıkan maddeleri:
1.Tabii Tohumlama Boğası İzni Alınacak
* Damızlık hayvancılık işletmelerinde tabii tohumlama boğası olarak kullanılacak erkek sığır cinsi hayvanlar için il müdürlüğünden “tabii tohumlama boğası izni” alınması gerekecek.
* İzin alınan boğa yalnızca izin verilen işletmede kullanılacak. Başka bir işletmeye nakil veya satış yapılması durumunda yeni sahip tarafından tekrar izin alınması zorunlu olacak.
2. Sağlık Testleri ve Veteriner Kontrolleri
* Tabii tohumlama boğaları için gerekli sağlık testleri, il/ilçe müdürlüğü resmi veteriner hekimi tarafından yapılacak.
* Test ve analiz masrafları boğanın sahibi tarafından karşılanacak.
* Gerek görülmesi halinde, ilave testler yapılabilecek ve DNA testi ile ebeveyn doğrulaması yapılabilir.
3. Fenotipik ve Genetik Özellikler
* Tabii tohumlama boğasının fenotipik özellikleri ırkına uygun olmalı ve il müdürlüğü tarafından veteriner hekim ve ziraat mühendisinden** oluşan bir heyet tarafından yerinde tespit edilerek raporlanacak.
* Genomik test yaptırılan boğaların, Bakanlık tarafından belirlenen genetik kusurlardan arınmış olması ve DNA testinin yapılması gerekecek.
4. Boğa İthalatına İlişkin Şartlar
* İthal edilecek tabii tohumlama boğalarında sağlık kriterleri, aşılamalar ve izinler de tebliğde yer alan detaylara göre yapılacak.
5. Boğaların Nakli ve Sevk İşlemleri
* Tabii tohumlama boğaları, hayvan nakli ile ilgili Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre sevk edilecek. Sevk edilen boğaların herhangi bir hastalık belirtisi göstermemesi şartı aranacak.
6. İthal Boğalarda Verim Özellikleri Aranmayacak
* Yerli ve etçi ırk boğalarda verim özellikleri aranmayacak. Ancak, ithal boğalarda verim ve sağlık kriterleri önem taşıyacak.
7. Boğa Kesimi veya Satışı Bildirilecek
* Tabii tohumlama boğasının kesimi, ölümü veya satılması durumunda, bu durum il müdürlüğüne en geç 15 gün içinde bildirilecek.
8. Yıllık Denetimler
* İzin verilen boğalar, yılda en az bir kez il müdürlüğü tarafından denetlenecek.
Bu yeni tebliğle, Türkiye'deki damızlık hayvancılık işletmelerinde tabii tohumlama boğalarının kontrolü ve denetimi daha sistematik hale gelirken, verimliliğin artırılması ve genetik sağlık açısından daha güvenli bir ortam oluşturulması amaçlanıyor.
