CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, kuru soğanda üretici ile market fiyatları arasındaki yüzde 220’lik farkı eleştirerek, “Üretici zarar ediyor, vatandaş soğan alamıyor” dedi. Sarıbal, ithalat politikalarının tarımı çökerttiğini belirtti.
Tarlada 6-8 liraya satılan soğanın marketlerde 25 liraya kadar yükseldiğini ifade eden Sarıbal, “Halde 16 lira, pazarda 23 lira, markette 25 lira. Üretici ve market fiyatları arasındaki fark yüzde 220’yi buldu. Üretici zarar ediyor, vatandaş soğan alamıyor” dedi. Sarıbal, yüksek enflasyonun emekçileri yoksullaştırırken sermayeye kaynak aktardığını savunarak, “Türkiye’de yoksuldan zengine, emekçiden saraylıya bir kaynak transferi var. Bu sistem halkı kuru simide, bir bardak çaya muhtaç bırakıyor” sözleriyle ekonomi politikalarını eleştirdi.
“PLANLI ÜRETİM VAR AMA ÜRETİCİ YALNIZ”
Sarıbal, kuru soğanın planlı üretim kapsamında olduğunu ancak üretim-tüketim dengesinin sağlanamadığını belirtti. Üreticilerin pazarlama zorlukları çektiğini ve üretim kararlarının bir önceki yılın fiyatlarına göre alındığını ifade ederek, bu durumun fiyat dalgalanmalarına yol açtığını söyledi.
İHRACAT AZALDI, İTHALAT FİYATLARI DÜŞÜRDÜ
2024’te kuru soğan üretiminin 2 milyon 632 bin ton olduğunu, Ankara’nın 990 bin tonla lider olduğunu kaydeden Sarıbal, “Ankara ve Amasya üretiminin yarısını karşılıyor. Ancak ihracat yüzde 27 azalarak 95 bin tona düştü. 2025’in ilk üç ayında ise sadece 2 bin ton ihracat yapıldı. Mısır’ın Avrupa’ya ucuz ihracatı ve Türkiye’ye yapılan 8 bin tonluk ithalat, Çukurova’da maliyeti 15 lira olan soğanın tarlada 6-7 liraya düşmesine neden oldu” dedi. Sarıbal, üreticilerin pazarlık gücünün artırılması için birliklere finansal destek verilmesini, Tarım Kredi Kooperatifleri ve belediyelerin soğan alarak halka dağıtmasını önerdi.
“İTHALAT POLİTİKALARI TARIMI BİTİRİYOR”
Sarıbal, AKP’nin ithalat politikalarının tarımı çökerttiğini vurguladı. 2021’den bu yana hayvan varlığında 6,6 milyon baş azalma olduğunu, 2024’te 423 bin baş canlı hayvan ve 81 bin ton kırmızı et ithalatına 1 milyar 235 milyon dolar (39 milyar TL) harcandığını belirtti. “2010’dan bu yana 12 milyar dolar ödendi ama ne et fiyatları düştü ne de halk ucuz ete ulaştı” diyen Sarıbal, Et ve Süt Kurumu’na damızlık hayvan ithalatı yetkisi verilmesini de eleştirdi. Ayrıca, 1 milyon ton mısırın sıfır gümrükle ithal edilmesi kararının hasat dönemindeki çiftçiyi vurduğunu söyledi. Sarıbal, tarım sektörünün bankalara borcunun Mart 2025 itibarıyla 970,1 milyar liraya ulaştığını, çiftçinin artan maliyetler, don ve kuraklık nedeniyle önümüzdeki bir yılı borç ve belirsizlik içinde geçireceğini ifade etti.
Tarımsal girdilerin büyük kısmında dışa bağımlılık yaşandığını savunan Sarıbal, gıda fiyatlarının arttığını belirtti.
Çiftçinin üretimden uzaklaştığını söyleyen Sarıbal, "Çiftçi topraklarını sattı, araziler başkalarının eline geçti. Ülke çiftçisi sürekli üretimden çıkmaktadır." ifadesini kullandı.
Orhan Sarıbal, tarımda ihracatın azaldığını, ithalatın ise arttığını savundu.
Zirai don olaylarına yönelik tedbir alınmasını isteyen Sarıbal, bu konuda bütçe ayrılması gerektiğini ifade etti. CHP'li Sarıbal, çiftçilerin kredi borçlarının ertelenmesini önerdi.
Kurban Bayramı'nın yaklaştığını hatırlatan Sarıbal, vatandaşların kurban alacak ekonomik durumunun olmadığını söyledi.
