Mart ayı, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de Kolorektal Kanser Farkındalık Ayı olarak anılıyor. Türk Kanser Derneği, bu önemli ay kapsamında toplumun bilinçlendirilmesi adına kritik bir çağrı yapıyor: “Tarama, önleme ve erken teşhisle kolon kanserini yenmek mümkün.”
50 Yaş Üstü Bireylerde Risk Daha Fazla
Kolon ve rektum kanserleri, erken teşhis edildiğinde %90’a varan oranda tedavi edilebiliyor. Ancak, geç kalındığında ölümcül olabiliyor. Kolon kanseri, yaşam tarzı ve genetik faktörlerin etkisiyle 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülüyor. Ayrıca, ailesinde birinci derece akrabalarında kolon kanseri öyküsü bulunan kişilerin riski 2-3 kat daha fazla. Türk Kanser Derneği Sağlık ve Eğitim Direktörü Tuğçe Kuştur, modern yaşamın getirdiği olumsuzluklara dikkat çekerek şu uyarıyı yapıyor: “Hareketsizlik, işlenmiş gıda tüketimi, sigara ve alkol kullanımı sadece ileri yaştaki bireyleri değil, genç nesilleri de tehdit ediyor.”
Kolon kanseri riskini artıran faktörler şunlardır:
Beslenme alışkanlıkları: Liften fakir, yağ ve kırmızı etten zengin diyetler bağırsak sağlığını tehdit ediyor. Hareketsiz yaşam: Haftada en az 150 dakika egzersiz yapmayan bireylerde risk artıyor. Obezite ve alkol kullanımı: Karın bölgesinde yağlanma ve günde iki kadehten fazla alkol tüketimi, kanser hücrelerinin büyümesini tetikleyebiliyor.
Kolon Kanserinde Belirtiler Sinsi Seyredebiliyor
Kolon kanseri, erken evrede belirti vermeyebilir veya hafif sindirim problemleriyle karıştırılabilir. Ancak uzun süre devam eden aşağıdaki belirtiler, kolon kanserine işaret edebilir: Dışkıda kan görülmesi Nedensiz kilo kaybı Demir eksikliği anemisi Karın bölgesinde sürekli ağrı, şişkinlik Kabızlık-ishal döngüsü Bu belirtilerden herhangi biri iki haftadan uzun sürüyorsa, vakit kaybetmeden bir gastroenteroloji uzmanına başvurulması hayati önem taşır.
Kolon Kanserinde Erken Tanı
Kolonoskopi, dünya çapında altın standart kabul edilen bir tarama yöntemidir. İşlem sırasında tespit edilen poliplerin alınması, kanser gelişimini %80’e varan oranda engelleyebilmektedir. Türk Kanser Derneği, 50 yaş üstü bireylerin 10 yılda bir kolonoskopi yaptırmasını önermektedir. Aile öyküsü olan bireyler içinse taramaya 40 yaşından itibaren başlanması gerektiği vurgulanmaktadır. Kolon kanserinden korunmak için basit ancak etkili adımlar atabilirsiniz: ✔ Sağlıklı beslenin: Brokoli, kuru baklagiller ve tam tahılları sofranızdan eksik etmeyin. ✔ Hareket edin: Haftada en az 150 dakika egzersiz yaparak bağırsak sağlığınızı destekleyin. ✔ Sigaradan uzak durun ve alkol tüketimini sınırlandırın: Bu alışkanlıkları bırakmak kanser riskini %30-40 azaltabilir. Türk Kanser Derneği, kanser tedavisi gören hastalara ücretsiz konaklama imkânı sunarken, risk grubundaki bireylere ücretsiz tarama hizmeti sağlıyor. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
